Tussenruimte
In de krant zie ik een foto van de ontmoeting tussen Jacinda Ardern en Joe Biden in het Witte huis. Het is zo’n typische ‘staatshoofden-ontmoeten-elkaa
Wat me direct opvalt is dat de ruimte tussen de twee vrijwel geheel in beslag is genomen door voorwerpen. Onderaan staat een strak bij elkaar gebonden boeketje. Het staat op een hoogglansgelakte houten salontafel. Naast de bloemen liggen twee donkerbruine boeken, ze zien er uit als Bijbels.
Het midden van het beeld is opgevuld met een rond, blauw tapijt en een schouw, compleet met messing haardstel en haardscherm. Op de schouw een rij planten. Aan de muur hangen drie geschilderde presidentiële portretten in gouden lijsten.
Van bloemen tot haardstel, alles ziet eruit alsof uiterste precisie heeft geleid tot een ogenschijnlijke nonchalante setting. Aan de ene kant wekt dat een ontspannen indruk en tegelijkertijd vraag ik me af of de drang om de tussenruimte te vullen iets zegt over de angst ervoor.
We kennen die spanning allemaal en ook de behoefte deze op te lossen. Dan bezet je, vanuit onzekerheid, de ruimte tussen jou en de ander. In mijn geval zonder fauteuils en vonkenvangers maar met planmatige, voorbedachte taal: ik stel als eerste een vraag, vertel een anekdote, maak een grap of geef een compliment.
Dat kan charmant of innemend overkomen maar in feite ga ik mijn angst uit de weg. Neemt de onzekerheid nog verder toe en blijf ik die vermijden dan wil ik mijn gesprekspartner overtroeven, mijn gelijk halen of de ander informeren. Dat is jammer, want daarin ontmoet ik eigenlijk alleen mezelf en dan eindigt het gesprek met wat ik al wist.
De oogst is zoveel rijker als je de ruimte de ruimte kunt laten. Verrassend, ontregelend en de moeite waard. Niet alleen voor jezelf maar voor iedereen in het gesprek. Voor dat proces heeft de Engelse taal een woord, emerge. Dat betekent dat iets nieuws in een onderlinge verbinding tevoorschijn komt. Met ander woorden, ieder doet ertoe en dat wat in de tussenruimte emergerend ontstaat, is meer dan de som der delen.
Daarvoor is het nodig dat je de controle uit handen geeft, je angsten erkent en onzekerheid omarmt. Dan kan vertrouwen ontstaan in het proces zelf en mag je openhouden wat het je gaat brengen. Je weet dat je daarin draagt en gedragen wordt. Door in het moment aandachtig aanwezig te zijn, kan je feeling houden met jezelf, de ander en de tussenruimte. Dan kan je ervaren dat de vraag die jij wilde stellen al door de ander beantwoord wordt. Of dat je woorden zoekt voor iets wat nog mistig is en de ander er de taal aan geeft die je zocht. De concrete ervaring dat een grotere wijsheid zich in de tussenruimte uit kan spreken.
Ik kijk weer naar de foto en stel me de ontmoeting tussen Jacinda en Joe voor in een kamer met twee keukentafelstoelen, een veldboeket op de houten vloer, invallend zonlicht en een schilderij van Rothko aan de muur. Hoe zou dat het verloop van het gesprek veranderd hebben?
Geen reactie's