27 april 2021
In
Mooiteblog
Mooite & Marina Abramović
In het voorjaar van 2010 zat Marina Abramović drie maanden lang in het MOMA in New York, dag in dag uit stil op een stoel aan een tafel. ‘The Artist Is Present’ heette haar performance. Mijn moeder en ik waren in die tijd in New York, bezochten het museum en werden zo getuige van de overweldigende prestatie van deze kunstenares. Bovenaan de brede witte trap was op de vloer een groot vierkant afgetekend met daar middenin een eenvoudig houten tafeltje en twee stoelen tegenover elkaar. Op een van de stoelen zat Marina zwijgend, ze droeg een grote rode jurk. Er was een lange rij wachtende mensen. Bezoekers maakten van de gelegenheid gebruik om tegenover de performance kunstenaar plaats te nemen. Dat was niet alleen mooi en fantastisch maar ook ontregelend en moeizaam; onzeker en onrustig zag ik mensen gaan zitten om vervolgens in de stilte comfort of ongemak te vinden. Mensen eromheen raakten geëmotioneerd, er waren er die huilden. Er waren bezoekers die ademloos toekeken maar ook mensen die zich ongemakkelijk voelden, weg liepen en mensen die gefascineerd bleven toekijken.
Eenmaal op de stoel tegenover de kunstenaar kon je zolang blijven zitten als je wilde. Sommigen verdroegen de intense tussenruimte bijna niet of voelden zich opgelaten ten opzichte van de wachtende rij waardoor ze vrijwel direct nadat ze waren gaan zitten alweer opstonden om plaats te maken voor de volgende. Anderen hebben er lang of zelfs echt heel erg lang gezeten. Marina Abramović zat stil, zonder een woord te zeggen, in die grote open ruimte en keek haar ‘partner’ aan.
Haar ‘kunst-werk’ was geïnspireerd door haar overtuiging dat het oprekken van de lengte van een voorstelling, voorbij verwachting of gewoonte, onze perceptie van tijd zou veranderen en een diepere betrokkenheid bij de ervaring zou bevorderen. In de loop van bijna drie maanden zat ze acht uur per dag en ontmoette de blik van ruim 1500 vreemden, van wie velen tot tranen toe werden bewogen. ‘The Artis Is Present’ werd onverwacht een mega succes en tevens een van de succesvolste tentoonstellingen in de geschiedenis van het museum. Honderdduizenden mensen bezochten de performance om getuige te zijn van aanwezigheid, nabijheid, tussenruimte en tijd op bijna bovenmenselijk niveau. Hoe is dat vol te houden om zo lang in aandacht aanwezig te zijn? Om zoveel blikken te trotseren? Om zonder taal in de ontmoeting te blijven?
Koningsdag 2021 staat vandaag in het teken van saamhorigheid. Iets van wat Marina Abramović heeft gedaan, kunnen we in het licht van saamhorigheid, vandaag in het gewone alledaagse oefenen in onze nabijheid bij een ander. Als we present zijn en met onze aandacht aanwezig blijven. Als we tijd nemen voor de ontmoeting met de ander, zolang als nodig. Dan groeit saamhorigheid in de verbinding met onszelf, de ander en een groter geheel.
Ik wens je een zonnige, feestelijk en saamhorige Koningsdag toe vandaag!
Geen reactie's